4a. Gegolfde dakafwerking
Het dak, onderdeel van het structurele gedeelte, het geraamte, en het functionele gedeelte, de dakbedekking, vormt de “hoed” van het gebouw. De ruimte tussen de dakconstructie en het hoge plafond van het laatste “huidige” niveau vormt de zolder.
In het verleden werd die gebruikt voor opslag, maar tegenwoordig wordt het vaak omgebouwd tot woonruimte, wat een probleem van thermische isolatie oplevert: de verliezen via de bovenzijde van het gebouw vormen het grootste deel van de thermische lekken.
Halfronde pannen (tuile canal)
Als erfenis van de oude Romeinse dakpan is de halfronde dakpan (tuile canal) de meest voorkomende traditionele dakbedekking in het zuiden. Vanaf de 19e eeuw werden de halfronde, handgemaakte pannen vervangen door industriëel gegoten pannen.
In het zuidoosten hebben deze pannen een gemiddelde breedte van ongeveer 16 cm (kleine boog) tot 20 cm (grote boog), een gemiddelde lengte van 50 cm en een gemiddelde dikte van 15 mm.
De overheersende kleur is geanceerd beige, en meer rood in sommige delen, in sommige gebieden overschaduwd door het groenige grijs van de korstmossen. De halfronde pannen zijn ofwel gelegd in kalkmortel of op terracotta tegels (malons), of direct op de spanten gelegd. De laatste, gemaakt van gemaakt van stammen waarvan de doorsnede in vieren is gezaagd (kwartons), volgen een dakhelling van ongeveer 15° tot 19°.
Mechanisch vervaardigde platte pannen
Deze pannen zijn aan de onderzijde voorzien van nokken die op panlatten komen te rusten, waardoor ze goed houden op daken, ook die met een steile helling. Platte pannen zijn populair geworden, dankzij hun snelle installatie en hun waterdichtheid. De manier waarop ze zijn samengesteld betekent ook dat ze weinig windgevoelig zijn.
Dakoverstekken
Het dakoverstek beschermt de gevels tegen regen en zon. Het overstek kent meerdere soorten ondersteuning:
Genoise
Verschenen in het midden van de 18e eeuw, bestaan genoises over het algemeen uit twee tot drie rijen pannen, afhankelijk van de hoogte van de te beschermen gevel, en soms de sociale rang van de van de eigenaar. Het biedt een overgang tussen het metselwerk van de muur en de dakbedekking. De genoises bieden de beste bescherming tegen wind en regen. Terwijl genoises op de gevels zeer gebruikelijk zijn, zijn er ook genoises geplaatst op de rand van het dak, evenals genoises die horizontaal uitsteken in een horizontale lijn rondom de gehele omtrek van het gebouw, waarmee de basis, de gevels, wordt onderstreept
Italiaanse kroonlijst (corniches à l`italienne)
Pleisterwerk op een geraamte van houten latten, dat is de italiaanse kroonlijst, is vooral aanwezig op de de luxere gebouwen. Inmiddels is deze al veel vervangen door genoises.
Uitkragende spanten
Onder houten planken bevinden zich de uitkragende spanten, ze steken uit de muren. Soms zijn de spanten zijn niet zichtbaar, omdat ze aan met regelwerk zijn weggewerkt, het regelwerk vomt dan de zichtbare afwerking.
Pathologie van de dakconstructie
De aantastingen van de dakconstructies zijn vergelijkbaar met die van die van houten vloeren: scheuren in het hout ten gevolge van de veroudering van de onderdelen, verzakking van de onderdelen als gevolg van overbelasting of buitensporige spanningen van wind- en sneeuwbelasting waardoor schuif- en rotatiekrachten ontstaan, teloorgang van de onderdelen door organische aantasting
(schimmels, insecten…) die zich makkelijk kunnen ontwikkelen in een onvoldoende geventileerde ruimte.
Zoals voor alle structurele elementen, kan een ingreep op een geraamte niet worden uitgevoerd zonder het advies van ervaren professionals: ingenieurs en timmerlieden.
Een spant kan element voor element worden gerepareerd; dus, na na het stutten van het geraamte, is het raadzaam de verslechterde of versleten onderdelen door een assemblagemethode toe te passen, aangepast aan de aard van de onderdelen (verbindingen, messing en groef, penen gat).
De verbindingen kunnen worden geconsolideerd met deuvels, schoenen of met bouten in combinatie met roestvrijstalen ringen; vervolgens moet een insecticide en fungicide behandeling worden toegepast op de oppervlakte en diepte van de hele houten draagstructuur.
Herstel van een dak met gegolfde panen
Bij de reparatie van een pannendak moet prioriteit worden gegeven aan het hergebruik van oude dakpannen. De huidige laag kan worden gemengd met nieuwe halfronde pannen in een kleur die dicht bij die van de oude pannen ligt. Als het te repareren dak niet voldoende oude dakpannen in goede staat kan leveren, kunnen nieuwe halronde pannen worden gebruikt met een tint die dicht bij die van de oude pannen ligt. Het is beter kunstmatig verouderde pannen of contrasterende tinten te vermijden. Ook moet er bij het leggen op gelet worden dat de nieuwe panan willekeurig worden gemengd met de oude.
Overbelasting door pannen
Het gewicht van de dakpannen kan leiden tot noodzakelijke aanpassing van de draagstructuur, anders hangt deze soms door of breekt, met als gevolg vervorming van het dak en infiltratie van water. water. Om dit te voorkomen moet de staat van het dak worden gecontroleerd. Of deze waterdicht is tijdens zware regenval. In het geval van traditionele pannen kunnen in noodgevallen gebrekkige pannen worden verwijderd en vervangen door waterdichte platen om zodoende de belasting van het dak te verminderen.
Waterinfiltratie
Vaak zijn oude dakpannen na enkele decennia gebruik gebarsten (laag weerstand, vorstbestendigheid), en zeker niet altijd waterdicht. Een niet goed functionerende pannenbedekking kan waterinfiltratie tot gevolg hebben. Door door de wind neergeslagen vuil kan leiden tot de groei van van parasitaire vegetatie, wat kan leiden tot scheuren in de pannen en verolgens infliltratie. Een regelmatig bezoek aan het dak om gescheurde dakpannen te vervangen en een waterdichtheidscontrole na zware regenval zijn noodzaak.
Ondersteuning van een pannendak met golfplaten
Tegenwoordig wordt bij ondersteuning vande dakpannenbedekking vaak gebruik gemaakt van speciale golfplaten. Of het nu gaat om harde vezelcementplaten voor waterdichting of flexibeler asfaltplaten, er moet op worden gelet dat het de golf compatibel is met de kromming van de dakpannen.
De lengte van de pannen, gemeten in de richting van de helling, moet verenigbaar zijn met de afstand tussen de gordingen of panlatten waaraan de pannen worden bevestigd. Boven de rijen dakpannen in het metselwerk moet een rij dakpannen worden gelegd die de platen gedeeltelijk overlappen. Aan de rand van het dak zorgen twee gesloten rijen overlappende dakpannen voor de waterdichtheid, waarbij de rand van de pannen in de lengterichting terug ligt.
Platen gecombineerd met thermische isolatie en waarvan het golfprofiel compatibel is met een installatie zijn verkrijgbaar maar zeldzaam. Deze golfplaten worden bevestigd op de isolatiepanelen en de ondersteunende gordingen. De isolatieplaten, die tussen 10 cm en 16 cm dik zijn, kunnen aan de onderkant van het plafond verschillende afwerkingen hebben (hout met een verscheidenheid aan afwerkingen (houten lambrisering, pleisterwerk, akoestische panelen, enz.)